Vreemd eigenlijk dat oude kunst en hedendaagse kunst als verschillende werelden worden gezien – met aparte musea en een ander publiek. In de collegereeks Geestverwanten van AvroTros en kunstmagazine Mister Motley werd woensdag in VondelCS een verbinding gemaakt tussen heden en verleden.
De Vlaamse kunstenaar Jan Rosseel werd gekoppeld aan Caravaggio, tijdens een avond over moord in de kunst. Beide kunstenaars tonen immers de duistere kanten van de menselijke geest. Er was een prachtige lezing van kunsthistorica Machtelt Brüggen Israëls over Caravaggio en de manier waarop de Italiaanse schilder met licht en donker, goed en kwaad omgaat en hoe hij de kijker daarbij vaak in een ongemakkelijke positie dwingt, bijna medeplichtig maakt aan een moord.
Jan Rosseel voelde zich wat ongemakkelijk bij de vergelijking, vertelde hij na afloop van het college, want het is natuurlijk een tikkeltje pretentieus om op hetzelfde podium te worden gehesen als een van de grootste kunstenaars aller tijden. Rosseel werd bekend met zijn project Belgische Herfst, een reeks werken over de Bende van Nijvel. Begin jaren tachtig overviel een groep mannen een reeks Belgische supermarkten, waarbij 28 mensen werden vermoord. De daders zijn nooit gevonden.
Moderne oorlogsvoering
In een nieuwe serie werken bij The Ravestijn Gallery verkent Rosseel moderne oorlogsvoering, bijvoorbeeld tijdens de Golfoorlog van 1990-1991. Hij haalt de Franse filosoof Jean Baudrillard aan, die destijds stelde dat die oorlog in het Westen vooral werd ervaren als een mediaspektakel. Rosseel presenteert kleine luchtfoto’s van militaire bases en filmsets, samen met grote rechthoeken in chromakey, een blauw vlak dat in de filmwereld gebruikt wordt om een andere achtergrond te genereren. Het is alsof de kijker zo zijn eigen verhaal kan maken.
Een foto van de linkerflank van een auto met schilferend lakwerk wordt gepresenteerd met een verhaal over Irak, list en bedrog, collaborateurs en apparaten om explosieven op te sporen. Maar er is geen enkel verband met deze specifieke auto.
Ook in de serie Digital Amnesia laat Rosseel de toeschouwer vertwijfeld achter. Het beeldvlak wordt steeds gevuld door monochrome rechthoeken, de titels verwijzen naar terroristische aanslagen. Het blijken zoekresultaten van Google Images, vlak voordat de foto’s geladen worden. De suggestie is dat complexe gewelddadige afbeeldingen worden gesublimeerd tot hun essentie, maar terreur wordt op deze manier wel erg eenvoudig gereduceerd tot een bevallige esthetische beeldtaal.
