Galerietips: nutteloosheid, eindeloze materie en schattige totems

Milo Vermeire, NRC, May 4, 2022

Wegzinken in eindeloze materie.

Anderhalf jaar geleden kwam het nieuws dat er voor het eerst meer door mensen gemaakte materie op aarde is dan levende materie. In andere woorden: het gewicht van alle door de mens gemaakte spullen is inmiddels groter dan alle levende dieren, planten, schimmels en bacteriën bij elkaar. Klimaatwetenschappers sloegen alarm, maar dergelijke statistiek blijft voor de meeste mensen abstract en moeilijk voorstelbaar: wéér een doemscenario over hoe de wereld langzaam de afgrond induikt.

 

 

De Duitse Kunstenaar Michel Lamoller (1984) is wars van deze klimaatmoeheid en visualiseert in The Ravenstijn Gallery overtuigend de overdadige aanwezigheid van onze collectieve massa aan materie. De solotentoonstelling Anthropogenic Mass toont een tiental minutieus uitgevoerde fotocollages en één installatie die hetzelfde principe volgt in het groot. Door foto’s van miljoenen steden in Azië in stukjes op te knippen en in eindeloze laagjes over elkaar te leggen, ontstaan er kijkdozen van architecturale elementen. Balkons van rijen flatgebouwen buitelen over en door elkaar heen terwijl daken opengeknipt zijn om erin nog vier keer hetzelfde dak te kunnen tonen. Door de vele herhalingen ontstaat een caleidoscopisch effect van stedelijke vormen.

 

In Anthropogenic Mass 6 (Osaka), een collage van bijna twee meter, zie je flatgebouwen, reclameborden en zelfs wasgoed, maar nergens is iets levends te bekennen. Lamoller toont de overdadige menselijke aanwezigheid op aarde zonder de mens.

 

 

Fotograaf Andreas Gursky legt op een vergelijkbare manier repetitieve ensceneringen vast, maar bij Lamoller zit de kracht niet zozeer in zijn onderwerp maar meer in de vele perspectieven die in een enkele collage zitten. Door de centimetersdiepe opeenstapeling van beelden ontstaan prachtige, eindeloze zichtlijnen waarin je kan blijven wegzinken, hoe kil de materie ook is.